5 Sekse

inlay

Het zwangerschapskorset door Sarah Remmerts de Vries

Symbool van vrouwenemancipatie

p.am---Zwangerschapskorset

Zwangerschapskorstet, ca. 1900

Bron: Amsterdam Museum

Eeuwenlang is het korset een beklemmend maar onmisbaar deel van de garderobe van de vrouw. Het niet dragen van een korset wordt door veel mensen, zowel mannen als vrouwen, in de negentiende eeuw als onbeschaafd gezien. Voortschrijdende emancipatie van de vrouw brengt rond de eeuwwisseling echter een lossere houding teweeg – letterlijk en figuurlijk.

Ongezond

Ook zwangere vrouwen dragen tijdens de eerste maanden van hun zwangerschap een strak ingesnoerd korset, om de bollende buik zo lang als het kan te verhullen. Het tonen van de zwangere buik is ongebruikelijk en ongepast. Liever ziet men een dunne wespentaille, gevormd door de stevige baleinen van het korset. Als de buik eenmaal te groot is voor een korset, wordt het lichaam verborgen onder weide kledingstukken en sjaals.

Het zal niemand verbazen dat dit weinig gezond is. Omdat korsetten de buik naar beneden drukken, kunnen korset dragende vrouwen last krijgen van baarmoederverzakking. Daarnaast maakt het dragen van een korset de voeding van het kind onmogelijk. Dit is aanvankelijk echter geen probleem, omdat borstvoeding door gegoede vrouwen destijds meestal niet zelf wordt gegeven. Dit wordt tegen betaling overgelaten aan een voedster.

p.am---Zwangerschapskorset

Zwangerschapskorstet, ca. 1900

Bron: Amsterdam Museum

Uitvinding

De voortschrijdende emancipatie vindt uiteindelijk ook zijn weg naar de kleding. In de tweede eeuwhelft komt het zwangerschapskorset op, een bevrijdende uitvinding. Hoewel deze door de baleinen vaak even rigide aanvoelt als een normaal korset, kan het dankzij de verstelbare vetersluiting meegroeien met de buik. Zo wordt de buik in mindere mate naar beneden gedrukt.

Ook na de zwangerschap kan het korset nog gedragen worden. De vetersluiting kan simpelweg weer aangetrokken worden over de gekrompen buik. Bij de borsten zitten bovendien sluitingen met drukknopen, die het geven van borstvoeding mogelijk maken. Zo is het niet alleen een zwangerschapskorset, maar tegelijkertijd een voedingskorset. Het feit dat hier rekening mee gehouden wordt, is een teken dat vrouwen dit steeds meer zelf gaan doen, een teken van emancipatie.

Flyer AM museum

Op dit moment is het zwangerschapskorset in de tentoonstelling De IJzeren Eeuw in het Amsterdam Museum te bewonderen.