• De Oorlog
• Personen
• Käthe Fettahoglu-Müller (interview)

Lettergrootte AAA

Ze is van 1922, en woonde in Neurenberg, de stad waar de NSDAP elk jaar zijn grote partijmanifestatie hield. Ze leidde een groepje in de Bund Deutscher Mädel, de meisjesafdeling van de Hitler-Jugend, hoewel haar vader eigenlijk niets in het nazisme zag.

Zeventig jaar later draait ze niet om haar gevoelens van destijds heen: ‘Ik heb hem bewonderd, ja, als een soort halfgod. Ik zag hem als de grootste Duitser uit de geschiedenis.’

Kinderen uit Neurenberg kregen de Führer geregeld in levenden lijve te zien – Hitler was in september altijd een volle week aanwezig bij de Reichsparteitage. Dan logeerde hij in hotel Deutscher Hof.

Mevrouw Müller (foto links): ‘Als hij aankwam zorgden we dat we een of twee uur tevoren aan de stoeprand stonden, zodat we hem goed konden zien. De mensen die later kwamen, zagen minder, het stond er wel zeven rijen dik. Het is mij in 1937 gelukt om hem elf keer van dichtbij te zien. En het jaar erna zelfs dertien keer. En daar was ik heel erg trots op.’

Käthe Müller herinnert zich nog precies de sensatie die zich meester maakte van de massa als de Führer naderde.

‘Je hoorde uit de verte al ‘Heil’ roepen, en dan wist je dat de auto met Hitler eraan kwam. En dan kwam dat ‘Heil’ steeds dichterbij, en het werd steeds harder, het was een oorverdovend koor van mensen die ‘Heil’ riepen. Ik heb dat natuurlijk ook geroepen, en ook mijn arm opgestoken.

En dan stapte hij uit de auto, liep van de auto naar de ingang van het Raadhuis en dan kon je hem van behoorlijk dichtbij zien. Iedereen was enthousiast, mijn oom zei: ‘Is het niet fantastisch?’ Maar mijn vader zei: ‘Het is een groot toneelstuk, het is de Faust van Goethe.’”

De Neurenbergers waren trots op hun stad, als die weer overstroomd werd door partijgangers uit alle windstreken. Käthe Müller was er als meisje elk jaar getuige van, al konden Neurenbergers nauwelijks aan kaarten komen voor alle manifestaties.

‘We waren heel trots, we voelden ons in Neurenberg een week lang het middelpunt van het Groot-Duitse Rijk. En bovendien het middelpunt van Europa en misschien wel van de hele wereld, want wij wisten dat verslaggevers uit de hele wereld in de stad waren en dat alle gebeurtenissen in de hele wereld bekend zouden worden.’

De nazi’s hadden er altijd mooi weer bij. Niet meer zo heet, koele nachten, en overdag helder blauwe lucht en een aangename zon. Käthe Müller straalt bij de herinnering:

‘Wij noemden het ‘Parteitagswetter’, partijdagenweer. Ik heb het nog steeds, als het in september mooi weer is dat ik opsta en denk: het is vandaag Parteitagswetter.’

• Personenoverzicht