AfleveringenArthur Seyss-Inquart
Categorie: Bestuurders-
PersoonsgegevensNaam Arthur Seyss-Inquart Functie Rijkscommissaris van Nederland Geboortedatum 22-07-1892 Sterfdatum 16-10-1946 Nationaliteit Oostenrijkse Categorie Bestuurders VideoSeyss-Inquart aanvaardt het Rijkscommissariaat over Nederland Seyss-Inquart komt aan op het Binnenhof in Den Haag. In de Ridderzaal aanvaardt Seyss-Inquart zijn door Hitler opgedragen taak. Bron: 
Beeld en Geluid: Polygoon Hollands Nieuws, 30 mei 1940 -
PersoonsgegevensNaam Arthur Seyss-Inquart Functie Rijkscommissaris van Nederland Geboortedatum 22-07-1892 Sterfdatum 16-10-1946 Nationaliteit Oostenrijkse Categorie Bestuurders VideoTentoonstelling 'Het Duitsche boek' In Den Haag wordt in het Mauritshuis de tentoonstelling 'Het Duitsche boek' geopend met een toespraak van dr. Gutterer. Aanwezig zijn o.a. Arthur Seyss-Inquart, F. Schmidt en dr. T. Goedewaagen Bron: Beeld en Geluid: Polygoon Hollands Nieuws, 15 november 1941 -
PersoonsgegevensNaam Arthur Seyss-Inquart Functie Rijkscommissaris van Nederland Geboortedatum 22-07-1892 Sterfdatum 16-10-1946 Nationaliteit Oostenrijkse Categorie Bestuurders VideoGlasfabriek en Sinterklaas Rijkscommissaris Seyss-Inquart arriveert per auto en maakt met gezelschap een rondgang door een glasfabriek voor Leerdams kristal en woont een Sinterklaasfeest met voornamelijk kinderen bij. Bron: Beeld en Geluid: Polygoon Hollands Nieuws, 5 december 1940 -
PersoonsgegevensNaam Arthur Seyss-Inquart Functie Rijkscommissaris van Nederland Geboortedatum 22-07-1892 Sterfdatum 16-10-1946 Nationaliteit Oostenrijkse Categorie Bestuurders VideoSeyss-Inquart spreekt Rijkscommissaris Seyss-Inquart houdt in juli 1940 een redevoering in een zaal in een dierentuin waarin hij benadrukt dat de Nederlanders - onder Duitse supervisie - zélf verantwoordelijk blijven voor het eigen land. Bron: Beeld en Geluid: Polygoon Hollands Nieuws, 14 juli 1940 -
PersoonsgegevensNaam Arthur Seyss-Inquart Functie Rijkscommissaris van Nederland Geboortedatum 22-07-1892 Sterfdatum 16-10-1946 Nationaliteit Oostenrijkse Categorie Bestuurders FotoArthur Seyss-Inquart Bron: Bron: Still uit Polygoon
Wat voor man was dat eigenlijk, die als plaatsvervanger van Hitler in Nederland was aangesteld?
Arthur Seyss-Inquart was een zeer intelligente Oostenrijke jurist. In de Eerste Wereldoorlog had hij meegevochten in het Oostenrijks-Hongaarse leger. Erna werkte hij op een advocatenkantoor en kwam hij terecht in de leiding van de Oostenrijks-Duitse Volksbond, een sterk anti-marxistische organisatie die ernaar streefde dat Oostenrijk en Duitsland één groot rijk zouden gaan vormen.
Seyss-Inquart was vanaf 1931 wel een begunstiger van de NSDAP van Hitler, maar echt lid werd hij pas in 1938, bij de zogenaamde Anschluss.
In die operatie, waarbij Hitler Oostenrijk bij Duitsland voegde zonder dat de wereld daartegen in het geweer kwam, speelde Seyss-Inquart een voorname rol.
Hij was al minister van Binnenlandse Zaken in het kabinet-Von Schussnigg, en moest voortdurend schipperen tussen die regering en de nazi-oppositie. Bij de val van dat kabinet werd Seyss-Inquart de nieuwe bondskanselier, maar niet voor lang: hij riep onmiddellijk de hulp van Duitsland in om orde en veiligheid te komen bevorderen.
De Duitse legers trokken Oostenrijk binnen en daarmee was Hitlers droom een feit: een Groot-Duits rijk. Dat daarmee ook een droom van Seyss-Inquart werd vervuld, heeft hijzelf onder woorden gebracht in een redevoering ter gelegenheid van Hitlers komst naar Wenen, op 15 maart 1938. Daar eindigde Seyss-Inquart met:
‘Waar in eeuwenlange Duitse geschiedenis naar gestreefd is, waar ontelbaar miljoenen van de beste Duitsers voor gebloed hebben en voor gestorven zijn, wat in verbeten worsteling het hoogste doel en in de bitterste uren de laatste troost was, is heden volbracht. De Ostmark is teruggekeerd. Het Rijk is herboren. Het volksduitse Rijk is geschapen.’
Als beloning voor bewezen diensten werd Seyss-Inquart benoemd tot Reichsminister in Hitlers kabinet. Daar werd hij niet echt moe van: hij was minister zonder portefeuille en dat kabinet hoefde bovendien nooit bijeen te komen. Maar de functie gaf status en tal van voordelen op het gebied van geld en goederen, zoals een nóg luxere dienstauto.
Seyss-Inquart wilde verder, in Wenen was hij uitgekeken. Hij werd een tijdje plaatsvervanger van Hans Frank, de hoogste man in het Generalgouvernement – het grootste deel van Polen. Standplaats Krakau. Daar was Seyss-Inquart geheel op de hoogte van het meedogenloze beleid tegen Polen die in verzet kwamen en ook van het begin van de anti-joodse terreur.
Seyss-Inquart was zonder twijfel een toegewijd nationaal-socialist. Hij vereerde Hitler en geloofde heilig in diens politiek. Tijdens een toespraak in 1939, bij de beëdiging van een of ander regiment, maakte hij dat overduidelijk:
‘Ons geloof wordt bekroond door de drieëenheid volk, rijk en Führer. En daarom mag er voor een nationaal-socialist geen sterkere binding zijn dan die aan zijn volk.
Als deze laatste, beslissende opdracht wordt gegeven, moet alles wijken: ons eigen lot, onze familie, onze mening, ons geloof. Slechts wie bereid is, onder alle omstandigheden en tegen alle tegenstand in, deze volledige inzet te geven, is nationaal-socialist.’
Bron:
*H.J. Neumann, 'Arthur Seyss-Inquart' (1967)
