I.J.  Brugmans (dagboek)

Categorie: Kampen
  • Brugmans over mannenkamp Button Play
    Persoonsgegevens
    Naam I.J.  Brugmans (dagboek)
    Functie Dagboekschrijver in kamp Tjimahi
    Geboortedatum 1896
    Sterfdatum 1992
    Nationaliteit Nederlandse
    Categorie Kampen
    Video
    Brugmans over mannenkamp
    De ambtenaar en latere hoogleraar I.J. Brugmans schreef op Monopolygeld een dagboek over het mannenkamp in Tjimahi: slingerpoep en mishandelde briefjesschrijvers.
    Bron: De Oorlog, deel 7 (1 min. 29 sec.)
  • Sterfte in Jappenkampen Button Play
    Persoonsgegevens
    Naam I.J.  Brugmans (dagboek)
    Functie Dagboekschrijver in kamp Tjimahi
    Geboortedatum 1896
    Sterfdatum 1992
    Nationaliteit Nederlandse
    Categorie Kampen
    Video
    Sterfte in Jappenkampen
    Hoewel de Jappenkampen geen vernietigingskampen waren, kwamen 1 op 5 krijgsgevangen en 1 op 6 burgers er om.
    Bron: De Oorlog, deel 7 (31 sec.)
  • Brugmans, I.J. Magnifier
    Persoonsgegevens
    Naam I.J.  Brugmans (dagboek)
    Functie Dagboekschrijver in kamp Tjimahi
    Geboortedatum 1896
    Sterfdatum 1992
    Nationaliteit Nederlandse
    Categorie Kampen
    Foto
    I.J. Brugmans 'Gevangen op Java 1942-1945'
De latere hoogleraar I.J. Brugmans werkte bij het ministerie van Onderwijs en Eredienst in Batavia en werd opgesloten in een kamp in Tjimahi.
In een ongekend sobere stijl hield hij bij wat hem overkwam, vanaf de dag dat hij werd opgepakt:

`3.45 uur uit huis per vrachtauto opgehaald. Naar de Schouwburg (Pieterspark). Vandaar in colonne gemarcheerd naar Waringilaan. Krijgen tikar (een slaapmatje), verder niets. Bevriende oud-gasten lenen bord, vork, mes en kroes. Geen bagage. Geslapen in open galerij op tikar en onder regenjas.'

Hij miste in het kamp zijn vrouw en drie dochters, maar schreef er hooguit een enkel woord over. Hij leed honger, en was geruime tijd erg ziek. Langzamerhand kreeg hij toestemming om in het kamp les te geven aan een paar jongens. Dat doodde voor hem de tijd. Op 27 februari 1943 schreef hij in zijn dagboek:

‘Ik geef nu geregeld lessen. Er komen telkens belangstellenden bij. We zitten achter de barak, in een zeer rustieke omgeving van mesthoop, stinksloot, waslijnen met was en aanplantingen.'

Brugmans nam een fors risico door een dagboek bij te houden: dat was ten strengste verboden, je kon er voor gearresteerd en hard aangepakt worden.

Op een gegeven moment zijn er in het kamp mannen betrapt op het schrijven van briefjes naar kennissen in andere sectoren van het kamp. Langzamerhand wordt bekend wat ze, als straf, moeten doorstaan:

‘Met zijn achttienen zitten ze in een donker lokaal van vier bij vier meter, met naakte muren en tegelvloer. Er staat niets, letterlijk niets. Britsen, matrassen, dekens enz. ontbreken. De gevangenen lopen op blote voeten; schoenen en kousen zijn hun afgenomen.

Verschillenden vertoonden sporen van mishandeling. Allen waren ze met de bullepees geslagen; maar zij, die voor de belhamels doorgingen waren zo geranseld, dat ze er bewusteloos bij neervielen.

Een geliefkoosde stand is ook: met de rug tegen de muur plaatsen en kaakslagen geven; mijn zegsman hoorde vanuit zijn cel de achterhoofden bij elke slag tegen de muur bonzen.’

Brugmans overleefde het kamp. En zijn dagboek haalde ongeschonden de bevrijding, hij vond het zelf allemaal niet zo bijzonder – pas na zijn dood werd het uitgegeven.


Bron:
*Prof. I. Brugmans, 'Gevangen op Java, 1942-1945' (Zutphen, 2004)

 

Links