Robert Peereboom (dagboek)

Categorie: Kampen
  • Aanslag in Rotterdam Button Play
    Persoonsgegevens
    Naam Robert Peereboom (dagboek)
    Functie Gijzelaar in Sint Michielsgestel
    Nationaliteit Nederlandse
    Categorie Kampen
    Video
    Aanslag in Rotterdam
    Na een mislukte aanslag van het verzet op een trein met Duitse soldaten in Rotterdam eist de Wehrmacht de levens van 20 gijzelaars. Gijzelaar Van Run merkte dat de sfeer in zijn gijzelaarskamp gespannen werd.
    Bron: De Oorlog, deel 3 (2 min. 24 sec.)
  • Vijf gijzelaars gedood Button Play
    Persoonsgegevens
    Naam Robert Peereboom (dagboek)
    Functie Gijzelaar in Sint Michielsgestel
    Nationaliteit Nederlandse
    Categorie Kampen
    Video
    Vijf gijzelaars gedood
    De dood van 5 gijzelaars werd onverwacht door de Duitsers aan de andere geschokte gijzelaars, waaronder Herman van Run, medegedeeld. Minister-president Gerbrandy reageerde via Radio Oranje vanuit Londen.
    Bron: De Oorlog, deel 3 (2 min. 22 sec.)
  • Gijzelaarskampen in Brabant Button Play
    Persoonsgegevens
    Naam Robert Peereboom (dagboek)
    Functie Gijzelaar in Sint Michielsgestel
    Nationaliteit Nederlandse
    Categorie Kampen
    Video
    Gijzelaarskampen in Brabant
    In mei 1942 werden enige honderden vooraanstaande Nederlanders door de Duitsers opgepakt en opgesloten in St. Michielsgestel. Ook in Haaren kwam later een gijzelaarskamp. Herman van Run was één van de gijzelaars.
    Bron: De Oorlog, deel 3 (1 min. 42 sec.)
  • Aanslag Rotterdam Magnifier
    Persoonsgegevens
    Naam Robert Peereboom (dagboek)
    Functie Gijzelaar in Sint Michielsgestel
    Nationaliteit Nederlandse
    Categorie Kampen
    Foto
    Fragment bericht over aanslag Rotterdam en dat de daders zich moeten melden.
    Bron: De Oorlog, deel 3
In het gijzelaarskamp in Sint Michielsgestel noteert Robert Peereboom, dagelijks nauwgezet wat hij meemaakt.
Zo beschrijft hij de reactie in het gijzelaarskamp op de mislukte aanslag op 7 augustus 1942 van een verzetsgroep in Rotterdam, die volgens de Duitsers consequenties kan hebben voor de gijzelaars.

‘De tijding maakt indruk, maar wekt geen opwinding. Sommigen twijfelen aan de hele aanslag. Dit zal ook wel een leugen zijn. Alles is immers gelogen, wat van Duitsers komt.

Anderen merken op dat als er niets gebeurd is, het voor ons des te bedenkelijker wordt. Want dan gebruiken zij voorwendsels om op ons te kunnen schieten. Dit is het begin van discussies, die lang voortgezet zullen worden. Diep onder de indruk is het kamp niet. Wij laten ons door die dreigementen van de Duitsers niet ontmoedigen.’

In het gijzelaarskamp reageert men door te proberen kalm te blijven. Robert Peereboom noteert op maandag 10 augustus:

‘In de gesprekken blijft optimisme overwegen. Ook in ons groepje in de eetzaal. Van Limburg Stirum, de Arnhemse substituut-officier van Justitie, vat het bijzonder blijmoedig op en is ervan overtuigd, dat het met een dreigement zal aflopen. Hij is een man die steeds de neiging toont, van zijn medemensen het beste te verwachten. Een merkwaardige mentaliteit in zo’n beroep. Er zijn ook zwartgallige uitlatingen, maar ze geven dn toon niet aan.’

Er komen uit de bevolking geen tips die de Sicherheitsdienst dichterbij de daders van de aanslag brengen. En daarom wordt het dreigement uitgevoerd.

Robert Peereboom schrijft er die vrijdag 14 augustus over in zijn dagboek. Hij is ’s nachts wakker geworden en heeft iemand gezien die met een zaklantaarn door de slaapzaal scheen. Op het stapelbed boven hem zit een lotgenoot, die De Graaf heet:

‘Het is een heldere, maanlichte nacht en ik zie De Graaf zitten op het op het bovenbed, in het bleke licht dat door het raam naar binnen valt.

“Ben je daar”, zegt hij, “de Dood waart hier rond.” Zijn toon ontstelt mij. “Je droomt”, zeg ik dan. “Neen, ik droom niet. Deed ik het maar. De Dood waart hier rond, zeg ik je. Hij is vlak langs je gegaan.

Zij hebben Otto van Stirum gehaald om hem te fusilleren. Zij hebben anderen meegenomen. Baelde ook. Jij moet wakker geworden zijn omdat zij Constant van Stirum hebben weggeroepen; die is afscheid van zijn broer gaan nemen. Misschien halen ze er nog meer.’

Op diezelfde dag beschrijft hij in zijn dagboek het appèl waar door een Duitse SS-officier werd gemeld dat de executies hadden plaatsgevonden.

‘Er heerst doodse stilte. De SS-er leest namens de bendeleiders in Den Haag een communiqué van de terechtstelling van deze morgen voor. Er wordt oprecht leedwezen over het gebeurde in uitgesproken.

Oprecht! Het hele begrip is hun vreemd. De nazi’s hebben vannacht een lafhartig misdrijf gepleegd. Zij hebben vijf onschuldigen in koelen bloede vermoord.’


Bronnen:
*'Sint Michielsgestel' (Andere Tijden)
*Robert Peereboom, 'Gijzelaar in Gestel' (Zwolle, Uitgeverij De Erven J.J. Tijl N.V., 1945)

 

Links