AfleveringenIndië-monument in Den Haag
In 1988 kwam er een Indië-monument in Den Haag, waar jaarlijks op 15 augustus de Japanse capitulatie herdacht. Schrijver Adriaan van Dis sprak er in 2006 over zijn vader die in een kamp had gezeten en het daar zeer moeilijk mee had
Bron: De Oorlog, deel 9 (1 min. 53 sec.)
Media:
-
Indië-monument in Den HaagIndië-monument in Den HaagIn 1988 kwam er een Indië-monument in Den Haag, waar jaarlijks op 15 augustus de Japanse capitulatie herdacht. Schrijver Adriaan van Dis sprak er in 2006 over zijn vader die in een kamp had gezeten en het daar zeer moeilijk mee hadBron: De Oorlog, deel 9 (1 min. 53 sec.)
Nederlanders in JappenkampenNederlanders in JappenkampenNa de capitulatie van Nederlands-Indië werden Nederlandse krijgsgevangenen en burgers opgesloten in kampen en woonwijken, zoals in Tjideng. Dagboek Margaretha Ferguson.Bron: De Oorlog, deel 7 (2 min. 56 sec.)
Sterfte in JappenkampenSterfte in JappenkampenHoewel de Jappenkampen geen vernietigingskampen waren, kwamen 1 op 5 krijgsgevangen en 1 op 6 burgers er om.Bron: De Oorlog, deel 7 (31 sec.) -
Indo's buiten kampenIndo's buiten kampenJapanners stoppen de 150.000 Indo's (Indische Nederlanders) niet in kampen, ze beschouwen hen als Aziaten. Maar de positie van de Indo's was onzeker. Dagboek Hertha Hampel.Bron: De Oorlog, deel 7 (1 min. 10 sec.)
Krijgsgevangene aan de BirmaspoorwegKrijgsgevangene aan de BirmaspoorwegJan Benschop moet als krijgsgevangene aan de Birmaspoorweg werken en zag de daarbij horende ellende van dichtbij. De spoorlijn wordt zeer snel gebouwd, maar het kost vele mensenlevens.Bron: De Oorlog, deel 7 (33 sec.)
Monument in Den Haag
In het voorjaar van 1986 kwamen twee vooraanstaande Amsterdammers met het initiatief voor een Indisch Monument: burgemeester Ivo Samkalden (die zelf in Japanse kampen had gezeten) en Harry Verheij, wethouder en voormalig verzetsstrijder, zonder speciale banden met de voormalige kolonie.
Het monument moest herkenbaar zijn voor vier groepen oorlogsgetroffenen: militairen, vrouwen en kinderen uit de kampen, krijgsgevangenen en Indo-Europeanen die in het algemeen niet in kampen hadden gezeten, de buitenkampers. Uit 33 inzendingen kwam in het najaar van 1987 het ontwerp van Bulgaarse beeldhouwster Jaroslawa Dankowa als het beste uit de bus.
Het benodigde geld kwam bijeen, onder andere door een inzamelingsactie die de AVRO op touw zette, en op 15 augustus 1988 onthulde koningin Beatrix het indrukwekkende beeld aan de Teldersweg in Den Haag.
Het zijn 17 bronzen gestalten van verschillende leeftijden rond een baar, voor een raster. De dood staat in het midden, de buitenste figuren symboliseren de bevrijding.
Er is een beperkt aantal Indische kenmerken aan het monument toegevoegd: een kaart van Indonesië, de tekst ‘de geest overwint’ en een driehoekige pilaar waarop de verschillende groepen oorlogsslachtoffers zijn vermeld.
Sinds 1988 komen elk jaar duizenden mensen de Japanse capitulatie herdenken op 15 augustus; elk kroonjaar is ook de koningin aanwezig.
Sinds 1995 zendt de NOS de plechtigheid rechtstreeks uit, en sinds 1999 wappert op 15 augustus vanaf alle rijksgebouwen de Nederlandse vlag.
Daarmee lijkt de capitulatiedag toch geheel erkend als het Indische alternatief van 4 en 5 mei, maar een écht nationale herdenking is de plechtigheid van 15 augustus nooit geworden. Daarvoor zijn de activiteiten teveel beperkt gebleven tot de direct betrokkenen uit Indië.
Meer over dit onderwerp