Het is een krankzinnig avontuur.

Bijna tweeëneenhalf jaar geleden zijn we eraan begonnen – een nieuwe televisieserie over de Tweede Wereldoorlog. Mijn eerste notitie erover is gedateerd 1 augustus 2006, en was bedoeld om de directie van de NPS en van de publieke omroep (toen nog NOS, nu NPO) van dit voornemen te overtuigen. Dit stond er, onder andere, in:

Het verhaal zou verteld moeten worden in een veel beknoptere vorm dan in De Bezetting I en II, zonder streven naar volledigheid, maar met een eigenzinnige keuze van subthema’s die relevant zijn gebleven voor nieuwe generaties. Dat leidt tot een opdeling in acht afleveringen van vijftig minuten.

De Bezetting I en II waren de series die dr L. de Jong maakte, in respectievelijk 1960-1965 en 1989-1990. Beide series telden 21 delen. Onze serie De Oorlog wordt negen delen, maar daarvan gaan er liefst twee over de periode ná 5 mei 1945.

Dus inderdaad: veel beknopter. Het uitgangspunt is ook anders gekozen, zo staat in de notitie van augustus 2006:

Het perspectief van goed-fout of collaboratie-verzet dient vervangen door het perspectief van de Nederlandse burger en zijn keuzemogelijkheden.

Lukt dat? Ik denk van wel. Het valt niet mee, want het moralisme is ons met de paplepel ingegoten en bovendien was het onderscheid goed-fout in de oorlog nu eenmaal van levensbelang, letterlijk vaak.

Wat er in die notitie uit 2006 ontbreekt is het woord “dagboek”.  Het idee om de serie voor een belangrijk deel te baseren op wat de mensen in de bezettingsjaren in hun dagboek schreven is van later.

Het is, eerlijk gezegd, te danken aan de redactieraad die ons vanaf midden 2007 terzijde heeft gestaan. Een idee dat we hebben omhelst en dat sindsdien ons leven beheerst: honderden citaten uit dagboeken hebben we opgezocht, gewogen en al dan niet een plaats gegeven in de scripts.

Daarover de volgende keer veel meer.

Inmiddels hebben we ruim een derde van de opnamen gemaakt. Regisseur Gerda Jansen Hendriks onderzoekt op dit moment in Indonesië geschikte plekken om te filmen.

Regisseur Matthijs Cats is in Polen om met Rob Trip te filmen op de plekken waar het allerergste is gebeurd.

En regisseur Godfried van Run peinst over de vraag waar hij de economische ups en downs van de bezettingstijd het beste in beeld kan brengen.

Op de redactie zitten redacteuren en producers tegen de klok te ploeteren en legt webredacteur Joris Smeets de basis voor wat één van de interessantste Nederlandse sites over de Tweede Wereldoorlog moet worden.

Inderdaad, het is een krankzinnig avontuur, zo’n serie.

Ad van Liempt, eindredacteur