Voorbereiding van de opnames in de Japanse tuin

Als cameraman Bernd en ik om half acht Amsterdam uitrijden straalt de zon al, tot mijn grote vreugde. Er is een kleine domper als we zo’n 25 kilometer verderop de mist inrijden. Op de bestemming, de Japanse tuin van het Dierenpark Amersfoort, wil het ook nog niet echt opklaren.

We zijn gewaarschuwd voor bouwherrie, afkomstig van wat een nieuw en heel luxueus olifantenverblijf moet worden. Die blijft gelukkig beperkt. En de zon breekt tenslotte door.

Rob met wereldbol en laptop

Rob kan met een opblaasbare wereldbol uitleggen hoe het zit met Japan in de jaren dertig. En op die bol ook aanwijzen waar Pearl Harbor ligt, waar een deel van de Amerikaanse vloot ten onder ging.

Ik heb mijn laptop meegenomen om Rob naar filmbeelden van de aanval te laten kijken. Dat wordt niks. Er is veel te veel licht, de camera registreert niet wat er op het scherm is te zien. Rob ziet het ook al nauwelijks meer. En doet dan maar alsof.

De beelden voegen we later wel elektronisch toe. Film is en blijft een doos met trucjes, hoe integer je bedoelingen ook zijn.

We rijden door naar De Harskamp op de Veluwe, een plek waar direct na de oorlog Nederlandse SS’ers, NSB’ers en ander ‘verkeerd volk’ werd geïnterneerd. En waar de behandeling weinig zachtzinnig was.

Er vielen doden onder de geïnterneerden, de misstanden werden later onderzocht door een parlementaire enquête commissie.

Het bord bij de ingang van het terrein van de ISK, het Infanterie Schietkamp

Er is van het interneringskamp niets meer over. Het terrein hoort, net als voor de oorlog, weer bij het ISK, het Infanterie Schietkamp. Militairen leren er schieten. Dat is te horen ook, de hele middag door.

De beheerder van het kleine museum van het ISK wijst ons samen met een oudere buurtgenoot waar de barakken ooit stonden. En verzekert ons dat we daar wel binnen gehoorsafstand, maar niet binnen schootsafstand staan.

Het voelt af en toe ongemakkelijk, al dat hoorbare schieten. Tegelijk is het bos prachtig en blijft de zon schijnen. We worden er een beetje balorig van.

Rob als ‘camjo’

Rob doet de ‘camjo’ na, de journalist die zelf filmt. En dus ook alles zelf moet sjouwen. Niet iets om jaloers op te zijn. Wij verdelen de lasten.

Rob vertelt over het ontbreken van ‘Bijltjesdag’ in Nederland

Dat maakt het tenslotte ook makkelijker om je te concentreren op het echte verhaal: verdienen ook de grootste beulen een menselijke en rechtvaardige behandeling? Want daar gaat het om bij de internering en de bijzondere rechtsspraak van vlak na de oorlog.

Gerda Jansen Hendriks