Pronken met het mannelijk geslacht

Tot in de 14de eeuw droegen mannen lange, losse kousen die met veters waren bevestigd aan de onderbroek. Daaroverheen viel een overkleed.
Rudolph van Buynou, drost van Stavoren en grietman van Gaasterland.
[klik voor vergroting]
Aan het begin van de 15de eeuw werd dit kleed bij modieuze lieden wel érg kort en dreigde de kous-broekverbinding zichtbaar te worden. Behalve dat dit geen gezicht was, rees er protest tegen deze zedeloze dracht. De kousen werden daarom aan elkaar genaaid, met aan voor- en achterzijde een lapje.

Zo ontstond de braguette, in het Nederlands ‘schaambuidel’ genoemd. In het begin van de 16de eeuw ontwikkelde deze schaambuidel zich tot een machodracht, vooral onder invloed van huursoldaten.

Met rijkversierde braguettes toonden ze graag hun mannelijkheid, niet alleen op het slagveld maar vooral in de liefde. De dracht drong door in alle standen, zodat tegen het einde van de eeuw rijk en arm ermee pronkten.

In de Nederlandse taal leeft de braguette voort in het 16de-eeuwse woord brageren, dat brallen of pochen betekent.

Op het schilderij rechtsboven Rudolph van Buynou, drost van Stavoren en grietman van Gaasterland; op het onderstaande schilderij een eenvoudige boer, op een detail van De boerenbruiloftsdans van Pieter Brueghel uit 1566.

Een eenvoudige boer, op een detail van De boerenbruiloftsdans van Pieter Brueghel uit 1566.
[klik voor vergroting]

antisemitisme

1933 - In Duitsland komen de nationaal-socialisten aan de macht. Zo’n 40.000 Duitsers, voornamelijk joden, vluchten naar Nederland (waar ze niet welkom zijn) of reizen via Nederland naar elders. Ook de joodse gemeenschap staat niet te trappelen om de vluchtelingen op te vangen. Ze vreest antisemitisme als te veel vreemdelingen de schaarse banen inpikken. Hiernaast de beeldengroep Joodse vluchtelingen van Carolus Andreas Maria Gomes uit 1962.

Relevante tijdvakken