Jodenvervolging in Nederland

Nederland heeft het hoogste percentage slachtoffers van de jodenvervolging tijdens WO II van West-Europa. Een 16-jarige joodse jongen probeert de situatie onder woorden te brengen.

Bron: De Oorlog, deel 5 (1 min. 7 sec.)

Media:

  • Jodenvervolging in Nederland Button Play
    Jodenvervolging in Nederland
    Jodenvervolging in Nederland
    Nederland heeft het hoogste percentage slachtoffers van de jodenvervolging tijdens WO II van West-Europa. Een 16-jarige joodse jongen probeert de situatie onder woorden te brengen.
    Bron: De Oorlog, deel 5 (1 min. 7 sec.)
    Vragen over verdwijning Joden Button Play
    Vragen over verdwijning Joden
    Vragen over verdwijning Joden
    Wat konden Nederlanders tijdens de oorlog weten over de verdwijning van de Joden en de gaskamers?
    Bron: De Oorlog, deel 5 (1 min. 12 sec.)
    Seyss-Inquart over Joden Button Play
    Seyss-Inquart over Joden
    Seyss-Inquart over Joden
    Op 12 maart 1941 houdt Seyss-Inquart een rede waarin hij stelt dat 'voor ons de Joden geen onderdeel van het Nederlandse volk [zijn]' en dat 'we de Joden [zullen] raken waar we ze tegenkomen.'
    Bron: De Oorlog, deel 5 (43 sec.)

'Ondergang' van Presser

In 1965 verscheen in Nederland een boek dat de verschrikkelijke herinnering aan de jodenvervolging indringend onder de aandacht bracht: 'Ondergang' van Jacques Presser.
De eerste twee zinnen van het 900 bladzijden tellende boek, dat in twee delen uitkwam, gaven de aard, de stijl en de impact direct al perfect weer:

‘Dit boek behelst de geschiedenis van een moord. Een moord, tevens massamoord, op nimmer gekende schaal, met voorbedachten rade en in koelen bloede gepleegd.’

Toen het boek uitkwam, werd het direct een bestseller. Binnen vier dagen was de eerste druk van 11.000 exemplaren uitverkocht. De tweede druk van tienduizend vloog eveneens weg, bij de Staatsdrukkerij die het boek uitgaf ontstond een chaos door de enorme vraag van de boekhandels.

Er brak een polemiek in de kranten los over de grote betrokkenheid van Presser bij zijn onderwerp en de emotionele geladenheid van het boek die daarvan het gevolg was.

Pressers ‘Ondergang’ was een monument – en volgens een van de critici, prof. Hermann von der Dunk, reageerde Nederland ook dienovereenkomstig, namelijk alsof het de onthulling van een standbeeld betrof.


Bronnen:
*J. Presser, 'Ondergang. De vervolging en verdelging van het Nederlandse jodendom 1940-1945', 2 delen (Staatsuitgeverij, Den Haag 1985)
*Conny Kristel, 'Geschiedschrijving als opdracht. Abel Herzberg, Jacques Presser en Loe de Jong over de jodenvervolging' (1998)