Zijn vader was een man met een slechte reputatie die vaak betrokken was bij vechtpartijen en zelfs een moord op zijn geweten had. Maar de familie was niet onbemiddeld en ondanks het juk van zijn vader´s reputatie, zou Johan het ver brengen.

Na de Latijnse school studeerde hij rechten in Leuven alwaar hij zijn naam zou veranderen van Oudebarnevelt naar van Oldenbarnevelt. Op de inschrijvingpapieren van de universiteit liet hij zijn afkomst bovendien noteren als adellijk. Dit zou niet de enige keer zijn dat hij zijn status probeerde op te krikken.

Zijn studietijd was turbulent: met de Beeldenstorm (1566) op de achtergrond, ging hij van universiteit naar universiteit. En hij stapte over van het katholicisme naar het protestantisme. Na zijn studie koos hij voor de zijde van Willem van Oranje (1533-1584) en vestigde hij zich als advocaat bij het Hof van Holland (de hoogste juridische instantie in Holland). Daar kreeg hij via goede connecties lastige juridische en politieke zaken toegewezen waarbij hij opviel door zijn handigheid en vasthoudendheid.

In Delft trouwde hij in 1575 met Maria van Utrecht. Een huishoudster, maar wel uit een rijk en machtig geslacht in Delft. Omdat zij een bastaard was, kon ze echter geen aanspraak maken op het fortuin van haar moeders familie en was ze maar gaan werken bij haar oom. Maar daar bedacht van Oldenbarnevelt iets op. Hij zorgde ervoor dat een onbekende zeeman zou beweren haar vader te zijn. Door zijn gewiekstheid als advocaat, werd zijn vrouw dus alsnog erfgenaam en steeg de rijkdom van van Oldenbarnevelt aanzienlijk. (Overigens kreeg de zeeman voortaan een maandelijkse vergoeding voor zijn diensten). Het echtpaar kreeg tenminste vijf kinderen.

 
Meer info:

• Website van Het museum van de vaderlandse geschiedenis.