AfleveringenNSDAP wint verkiezingen1932
De opkomst van de nazi's gaat verder dankzij succes bij de verkiezingen van 1932 en de benoeming van Hitler tot Rijkskanselier in 1933. Brievenschrijfster Elisabeth Gebensleben is enthousiast over Hitler.
Bron: De Oorlog, deel 1 (1 min. 32 sec.)
Media:
-
NSDAP wint verkiezingen1932NSDAP wint verkiezingen1932De opkomst van de nazi's gaat verder dankzij succes bij de verkiezingen van 1932 en de benoeming van Hitler tot Rijkskanselier in 1933. Brievenschrijfster Elisabeth Gebensleben is enthousiast over Hitler.Bron: De Oorlog, deel 1 (1 min. 32 sec.)
Economische crisis maakt nazi's populairderEconomische crisis maakt nazi's populairderDoor de economische crisis in Duitsland in het begin van de jaren '30 zag het optreden van de regeringspartijen er zwak uit en dat van de NSDAP dynamisch.Bron: De Oorlog, deel 1 (45 sec.)
Neurenberg Rijkspartijdagen 1934Neurenberg Rijkspartijdagen 1934Eerst een défilé van militairen (die spaden dragen) langs Hitler in Neurenberg; daarna vendelzwaaien tijdens lied met op achtergrond zeer groot aantal militairen; tenslotte toespraak Hitler.Bron:
Beeld en Geluid: Polygoon Wereldnieuws, 14 september 1934 -
Succes NSDAP en rede HitlerSucces NSDAP en rede HitlerNadat Hitler uit de gevangenis was vrijgelaten leidde hij zijn NSDAP in het tweede deel van de jaren '20 naar een steeds grotere aanhang, onder andere door zijn toespraken.Bron: De Oorlog, deel 1 (1 min 38 sec.)
Opkomst van de nazi's
Succes bij verkiezingen
Nadat Hitler in december 1924 vervroegd wordt vrijgelaten uit de gevangenis (hij zit slechts ruim 1 jaar uit van de vijf jaar straf voor zijn mislukte staatgreep van november 1923), moet hij zijn verzwakte partij herstellen. Dat lukt vrij voorspoedig.
Hitler herovert de leiding van de NSDAP, zijn spreekverbod wordt spoedig opgeheven en hij werkt met grote energie aan de verdere opbouw van de beweging.Daarbij ondervindt hij belangrijke steun van Joseph Goebbels, een gepromoveerde academicus (filosofie en germanistiek), die mislukte als journalist maar zich ontwikkelde als een briljant propagandist voor de partij.
Goebbels wordt vanaf 1927 Gauleiter in Berlijn, met als opdracht de dan nog minuscule NSDAP ook in de Duitse hoofdstad groot te maken. Dat lukt pas écht, in Berlijn en in heel Duitsland, als een nieuwe economische crisis het land in zijn greep krijgt, ditmaal tengevolge van de hevige koersval in Wallstreet.
De werkloosheid stijgt explosief en grote groepen Duitsers vestigen hun hoop op die radicale beweging die met de democratie, als toonbeeld van besluiteloosheid, wil afrekenen.
En op die charismatische leider, die op moderne wijze campagne voert en daarbij zelfs een vliegtuig inzet. Als uit de hemel gezonden doet hij de Duitse steden aan, waar hij grote mensenmenigten toespreekt.
Het ging daarna steeds beter met de NSDAP bij de Duitse verkiezingen. In 1930 had de partij al 107 zetels in de Rijksdag gehaald, en twee jaar later, in 1932 werden dat er zelfs 230. Veertien miljoen Duitsers stemden op Hitlers partij.
Personen
De familie Käthe Müller (1922) uit Neurenberg verheugde zich ieder jaar op de Rijkspartijdagen die de NSDAP in september in haar stad hield.
Bronnen:
*Guido Knopp 'Hitler-Eine bilanz'
*Mark Mazower, 'Duister Continent' (Amsterdam, 2006)
*Alan Bullock, 'Hitler: leven en ondergang van een tiran' (Utrecht, 1958)
*Joachim Fest, 'Hitler' (Baarn, 1975)
*Ian Kershaw, 'Hitler. dl 1 1899-1936: hoogmoed' en 'dl 2 1936-1945: vergelding' (Utrecht, 1999, 2000)
*Michael Burleigh, 'Het Derde Rijk. Een nieuwe geschiedenis' (Amsterdam, 2008)
*Richard Evans, 'Het Derde Rijk' (Amsterdam, 2004)
Meer over dit onderwerp