Opkomst Mussert en NSB

De NSB van Anton Mussert kwam op tijdens de ecomische crisis, wilde een alternatief zijn voor de democratie en scoorde het beste bij de verkiezingen van 1935.

Bron: De Oorlog, deel 1 (1 min. 19 sec.)

Media:

  • Opkomst Mussert en NSB Button Play
    Opkomst Mussert en NSB
    Opkomst Mussert en NSB
    De NSB van Anton Mussert kwam op tijdens de ecomische crisis, wilde een alternatief zijn voor de democratie en scoorde het beste bij de verkiezingen van 1935.
    Bron: De Oorlog, deel 1 (1 min. 19 sec.)
    Magnifier
    Anton Mussert
    Anton Mussert
    Anton Mussert spreekt.
    Bron: De Oorlog, deel 1

Opkomst NSB

Leider Anton Mussert

In 1932 had de Utrechtse waterstaats-ingenieur Anton Mussert, samen met enige geestverwanten, de Nationaal Socialistische Beweging opgericht, een van de vele protestpartijen tegen de parlementaire democratie.
Uiterst links was in de jaren dertig niet erg sterk, ondanks de vaak diepe armoe onder de bevolking. De communistische partij was maar voor een beperkt deel van de mensen een alternatief, verder dan vier procent van de kiezers is de CPH, later CPN, in die periode nooit gekomen.

Dat had ook wel te maken met de sterke onderlinge verdeeldheid in linkse kring en natuurlijk ook met de sterke afkeer van het communisme bij een groot deel van de bevolking.

De gevestigde orde leek meer van te duchten te hebben van rechts: de NSB van Anton Mussert.

De belangrijkste politicus van die gevestigde orde uit de jaren dertig was de ARP'er Hendrikus Colijn, die vijf keer minister-president was, waarvan vier keer in de periode 1933-1940.


Bronnen:
*Jan Meyers, 'Mussert, een politiek leven' (Amsterdam, 1984)
*Gerard Groeneveld, 'Nagelaten bekentenissen-Anton Mussert'
*Bart van der Boom, 'De lokroep van de NSB'. In: Historisch Nieuwsblad, mei 2007 pag. 30-36