Opkomst Mussert en NSB

De NSB van Anton Mussert kwam op tijdens de ecomische crisis, wilde een alternatief zijn voor de democratie en scoorde het beste bij de verkiezingen van 1935.

Bron: De Oorlog, deel 1 (1 min. 19 sec.)

Media:

  • Opkomst Mussert en NSB Button Play
    Opkomst Mussert en NSB
    Opkomst Mussert en NSB
    De NSB van Anton Mussert kwam op tijdens de ecomische crisis, wilde een alternatief zijn voor de democratie en scoorde het beste bij de verkiezingen van 1935.
    Bron: De Oorlog, deel 1 (1 min. 19 sec.)
    Magnifier
    Anton Mussert
    Anton Mussert
    Anton Mussert spreekt.
    Bron: De Oorlog, deel 1

NSB bij verkiezingen

In 1935 haalt de NSB met Anton Mussert als leider bij de provinciale statenverkiezingen bijna acht procent van de stemmen.
In verzuild Nederland is dat zo ongeveer een aardverschuiving, maar het is meteen het grootste succes uit de historie van de NSB.

De sfeer verhardt zich snel rond de NSB. De bestaande zuilen, die de eigen machtspositie in gevaar zien komen, verzetten zich tegen de fascistische trekjes van de NSB.

Sommige kerken verbieden het lidmaatschap, de staat ontzegt ambtenaren het recht lid van de NSB te zijn en er komt een wet die de WA verbiedt, de Weer-Afdeling, de geüniformeerde tak, die met z’n agressieve gemarcheer nogal wat wrevel wekt.

Mussert probeert aanhang te verwerven door de aanval op de democratie in te zetten, door de ontevredenheid van de burger te exploiteren. Gefilmd door een camera van zijn eigen propaganda-afdeling zegt hij:

‘Wij moeten het leren begrijpen dat de dreigende ondergang een gevolg is van de democratie, de verdeling van een volk in tientallen partijen.

We moeten het leren begrijpen dat het vecht tegen zichzelf, dat dat waanzin is en dat dat onherroepelijk tot een ondergang moet en zal leiden.’