Sinds de Middeleeuwen had het kerkgebouw niet alleen het dagelijks leven beheerst, maar ook het silhouet van stad en dorp. Die tijd is voorbij.

Zelfs de Dom van Utrecht, ooit het hoogste gebouw van het land, is voorbijgestreefd door de nieuwe tempels van geld en handel.

Omstreeks 1970 raakte de kantorenbouw in een stroomversnelling. Hij kwam in handen van projectontwikkelaars; kantorencomplexen werden beleggingsobjecten en steeds meer bedrijven verruilden de binnenstad voor nieuwbouw elders.

Omdat vaak per vierkante meter wordt verhuurd, is het belangrijk zo'n gebouw een aansprekende uitstraling te geven. Modern en efficiënt bijvoorbeeld.

Sinds de jaren tachtig zijn veel kantoortorens dan ook voorzien van een overdaad aan spiegelend glas, indrukwekkende entrees en suggestieve namen. De indeling erachter is meestal traditioneel gebleven.

Op de foto: Hollands Manhattan in Rotterdam, met op de voorgrond de wolkenkrabber van Nationale Nederlanden van A. Bonnema uit 1986.