Wannsee conferentie

In Berlijn presenteert Reinhard Heydrich tijdens de Wannsee Conferentie in Berlijn zijn plan om onder leiding van de SS definief af te rekenen met alle Joden in Europa.

Bron: De Oorlog, deel 5 (2 min. 34 sec.)

Media:

  • Wannsee conferentie
    Wannsee conferentie
    In Berlijn presenteert Reinhard Heydrich tijdens de Wannsee Conferentie in Berlijn zijn plan om onder leiding van de SS definief af te rekenen met alle Joden in Europa.
    Bron: De Oorlog, deel 5 (2 min. 34 sec.)
    Heydrich en Ley in Nederland
    Heydrich en Ley in Nederland
    Een paar maanden na de Wannsee Conferentie bezoekt Reinhard Heydrich Nederland. De hoge nazi dr. Ley hield een antisemitische toespraak in Heerlen voor duizenden toehoorders.
    Bron: De Oorlog, deel 5 (1 min. 13 sec.)

De Wannsee conferentie

Op 20 januari 1942 begon de Wannsee conferentie vond plaats in de villa Am Grossen Wannsee 56-58, tegenwoordig een Berlijns museum dat aan die fameuze vergadering is gewijd.
Destijds was het een gastenverblijf voor hooggeplaatse functionarissen van de SD of de Sicherheitspolizei die in Berlijn moesten zijn. Het was een fraaie lokatie met een informele ambiance, of, zoals de brochure beloofde:

‘compleet gerenoveerde gastenvertrekken, een muziekkamer, een speelzaal (biljart), een grote vergaderzaal, een serre, een terras dat uitkijkt over de Wannsee, centrale verwarming, warm en koud stromend water en alle comfort.

Het huis heeft een goede menukaart en biedt mogelijkheden om te lunchen en te dineren. Wijn, bier en sigaretten zijn voorhanden.’


Duur was het niet, zo blijkt uit de brochure: de prijs per nacht was inclusief bediening en ontbijt vijf rijksmark. Een ideale plek om de ondergang van het Europese jodendom voor te bereiden.

Vijftien man waren aanwezig in de vergaderzaal van de villa, die koude dinsdagochtend. Ze waren hoogopgeleid, de meesten aan de universiteit, er waren nogal wat juristen onder. Het valt op dat ze nogal jong waren, de helft nog onder de veertig, slechts twee boven de vijftig.

Reinhard Heydrich had de leiding. Hij was toen 37 jaar. Veel ouder zou hij niet worden, want nauwelijks vier maanden later werd er in Praag een handgranaat in zijn open auto gegooid – hij stierf aan de gevolgen van die aanslag.

Heydrich was op de toppen van zijn macht. Hij had de vergadering laten voorbereiden door de man die in het Reichssicherheitshauptambt de afdeling IVB4 leidde. Dat leek een ondergeschikte positie van een ondergeschikt bureau, maar dat was typische nazi-misleiding.

Dat bureau IVB4 was de motor van de jodenvervolging, de plek waar alle lijnen samenkwamen, de schrijftafel van Adolf Eichmann. Natuurlijk was Eichmann, toen pas 35 jaar, ook aanwezig, hij schreef het zogenaamde protocol, een uit de (niet bewaarde) notulen samengesteld verslag.

Op de Wannsee Conferentie werd niet beslist over de het uitroeien van de Europese Joden, dat was al eerder gebeurd. De bijeenkomst in Berlijn was bedoeld om het te organiseren en om de aanwezigen medeplichtig te maken.


Bron:
*Mark Roseman, 'De Villa, Het meer, De conferentie, Wannsee, 20 januari 1942' (Amsterdam, 2002)