Heydrich en Ley in Nederland

Een paar maanden na de Wannsee Conferentie bezoekt Reinhard Heydrich Nederland. De hoge nazi dr. Ley hield een antisemitische toespraak in Heerlen voor duizenden toehoorders.

Bron: De Oorlog, deel 5 (1 min. 13 sec.)

Media:

  • Heydrich en Ley in Nederland Button Play
    Heydrich en Ley in Nederland
    Heydrich en Ley in Nederland
    Een paar maanden na de Wannsee Conferentie bezoekt Reinhard Heydrich Nederland. De hoge nazi dr. Ley hield een antisemitische toespraak in Heerlen voor duizenden toehoorders.
    Bron: De Oorlog, deel 5 (1 min. 13 sec.)
    Wannsee conferentie Button Play
    Wannsee conferentie
    Wannsee conferentie
    In Berlijn presenteert Reinhard Heydrich tijdens de Wannsee Conferentie in Berlijn zijn plan om onder leiding van de SS definief af te rekenen met alle Joden in Europa.
    Bron: De Oorlog, deel 5 (2 min. 34 sec.)

Visie van Heydrich

In zijn uiteenzetting op de Wannsee conferentie legde Reinhard Heydrich uit dat het tot dusver gevoerde beleid ten opzichte van de joodse bevolking vooral neerkwam op emigratie.
Vanaf nu zou het, met speciale toestemming van de Führer (Heydrich vermeldde het er nadrukkelijk bij) anders gaan, er kwam verplichte evacuatie naar het oosten. In de opsomming van aantallen Joden per land – in totaal wel elf miljoen – werd Nederland aangeslagen voor 160.800 Joden.

Voor de Sovjet-Unie stond een aantal van vijf miljoen genoteerd, voor Oekraine bijna drie miljoen en voor het Generalgouvernement (grootste deel van Polen) ongeveer 2,3 miljoen.

Vanuit de optimistische visie van de nazi-top was het te verklaren dat in die elf miljoen ook de Joden uit Engeland, Zweden en Zwitserland waren opgenomen; die landen zouden ooit wel veroverd worden.

Wat ging er met al die mensen gebeuren? In Adolf Eichmanns weergave van Heydrichs woorden stond het zo:

‘Onder daarvoor geschikte leiding moeten nu de Joden in het kader van de definitieve oplossing op passende wijze in het oosten te werk worden gesteld.

In grote arbeidscolonnes, de geslachten gescheiden, zullen de Joden die tot werken in staat zijn, onder het aanleggen van wegen naar deze gebieden worden gevoerd, waarbij zonder twijfel een belangrijk deel op natuurlijke wijze zal uitvallen.’

En dan bleven er natuurlijk mensen over. Wat daarmee moest gebeuren is op de Wannsee-conferentie ongetwijfeld concreet genoemd, en zelfs inhoudelijk besproken maar in de taal van de nazi-documenten werden daar altijd versluierende termen voor gebruikt. Aan de betekenis kan geen redelijk mens twijfelen:

‘Het tenslotte eventueel overblijvende gedeelte moet - daar het hier ongetwijfeld om het deel met de meeste weerstand gaat - dienovereenkomstig worden behandeld, daar dit, een natuurlijke selectie vertegenwoordigend, bij vrijlating als de kiem van een nieuwe Joodse opbouw dient te worden beschouwd (zie de ervaring van de geschiedenis).’


ERRATUM
*In de voice over in aflevering 5 van de tv-serie De Oorlog wordt Reinhard Heydrich abusievelijk Richard genoemd.