6 - Oorlog voor iedereen

Spoorwegstaking van 1944

De Spoorwegstaking werd in de nacht voor Opereratie Market Garden uitgeroepen vanuit Londen. De bedoeling was dat de staking de geallieerde aanval zou ondersteunen. Na de mislukking daarvan werd de staking voortgezet.

Bron: De Oorlog, deel 6 (1 min 22 sec.)

Media:

  • Spoorwegstaking van 1944
    Spoorwegstaking van 1944
    De Spoorwegstaking werd in de nacht voor Opereratie Market Garden uitgeroepen vanuit Londen. De bedoeling was dat de staking de geallieerde aanval zou ondersteunen. Na de mislukking daarvan werd de staking voortgezet.
    Bron: De Oorlog, deel 6 (1 min 22 sec.)

Spoorwegen tijdens de oorlog

De Nederlandse Spoorwegen kenden in de oorlog een ongekende groei van het reizigersvervoer.
De treinen reden onder de bezetting gewoon door, zoals ook in andere sectoren van de samenleving, in overeenstemming met de wensen van alle betrokken autoriteiten, de gewone gang van zaken was hervat.

Al op 20 mei 1940 had de NS-directie per dienstorder bekend gemaakt dat het personeel moest samenwerken met de nieuwe machthebbers om de dienstverlening aan het publiek en het bedrijfsleven op peil te houden.

Door het tekort aan benzine was de concurrentie van de auto te verwaarlozen, het aantal treinreizigers schoot omhoog: van 85 miljoen in 1940 naar 232 miljoen in 1943.

De Spoorwegen hadden zich gedurende de oorlog wel voorbereid op een algemene staking, die tegen de bezetter gericht zou zijn.

Directeur Willem Hupkes toonde zich daartoe bereid als de oorlogssituatie daarom zou vragen. Wel, bij het begin van de operatie Market Garden was dat duidelijk het geval.

Maar door de hectiek van de situatie is er toen vanuit Londen geen contact geweest met de spoorwegdirectie, daarvoor ging het allemaal te snel.


Bronnen:
*Guus Veenendaal, 'De ijzeren weg in een land vol water, beknopte geschiedenis van de spoorwegen 1834-1958' (Bataafsche Leeuw, 1998)
*NS herdenkingsboek, 'De kinderen van Versteeg. Een bundel verhalen over de spoorwegen en spoormensen van Nederland voor, tijdens en na de spoorwegstaking 1944-'45' (De Koppeling, 1970)