Succes Nederlandse Unie

De Nederlandse Unie (1940-1) onder Linthorst Homan, De Quay en Einthoven wilde Nederlandse waarden behouden en de maatschappij vernieuwen. Het is voor 800.000 Nederlanders die lid worden een alternatief voor de verwerpelijke NSB.

Bron: De Oorlog, deel 3 (2 min. 42 sec.)

Media:

  • Succes Nederlandse Unie Button Play
    Succes Nederlandse Unie
    Succes Nederlandse Unie
    De Nederlandse Unie (1940-1) onder Linthorst Homan, De Quay en Einthoven wilde Nederlandse waarden behouden en de maatschappij vernieuwen. Het is voor 800.000 Nederlanders die lid worden een alternatief voor de verwerpelijke NSB.
    Bron: De Oorlog, deel 3 (2 min. 42 sec.)
    Ondergang Nederlandse Unie Button Play
    Ondergang Nederlandse Unie
    Ondergang Nederlandse Unie
    De Duitsers dringen de Nederlandse Unie maatregelen op, die niet goed vallen bij de leden: collecteren voor Winterhulp, Joden weren en zich solidair verklaren met de Duitse leger die strijden in de Sovjet-Unie.
    Bron: De Oorlog, deel 3 (1 min. 16 sec.)
    Linthorst Homan over Winterhulp Button Play
    Linthorst Homan over Winterhulp
    Linthorst Homan over Winterhulp
    Mr. J. Linthorst Homan, één van de leiders van de Nederlandse Unie, probeert in februari 1941 sympathie op te wekken voor een collecte voor Winterhulp Nederland, opgezet door Seyss-Inquart.
    Bron: Beeld en Geluid Beeld en Geluid:  Polygoon Hollands Nieuws, februari 1941
  • Magnifier
    Nederlandse Unie
    Nederlandse Unie
    Poster van de Nederlandse Unie
    Bron: De Oorlog, deel 3
    Magnifier
    Manifest van Unie
    Manifest van Unie
    Manifest van de Nederlandse Unie
    Bron: De Oorlog, deel 3

Nederlandse Unie

In de eerste oorlogsmaanden diende zich een voor velen aanlokkelijk alternatief voor de NSB aan: de Nederlandse Unie.
Het was een initiatief van drie prominente mannen: Hans Linthorst Homan, de energieke commissaris van de koningin in Groningen, Jan de Quay (zie foto), een Brabantse hoogleraar in de psychologie, en de Rotterdamse hoofdcommissaris van politie Louis Einthoven.

Zij lanceerden op 24 juli 1940 een oproep tot het Nederlandse volk, in de vorm van een manifest. Uitgangspunt van de Nederlandse Unie was om, met erkenning van de nieuwe situatie, eensgezind te strijden voor het behoud van de Nederlandse waarden en voor vernieuwing van de maatschappij.

Dat was een uitgangspunt waar je alle kanten mee op kon, maar voor heel veel Nederlanders voelde dit initiatief toch aan als een protest tegen de NSB, en daarmee tegen de Duitse bezetter.

De Nederlandse Unie had binnen een week waarschijnlijk al iets van 200.000 leden en zou er op het hoogtepunt 800.000 hebben. Vergeleken met het maximum van 100.000 leden dat de NSB haalde een erg hoog aantal.


Bron:
*Wichert ten Have, 'De Nederlandse Unie, aanpassing, vernieuwing en confrontatie in bezettingstijd, 1940-1941' (Amsterdam, 1999)