Japan valt Pearl Harbor aan

Door de verrassingsaanval op de Amerikaanse vloot in Pearl Harbor op 7 december 1941 beheerst Japan de Stille Oceaan, maar komt het in oorlog met het machtige Amerika. President Roosevelt sprak van 'een dag der schande'.

Bron: De Oorlog, deel 7 (1 min. 58 sec.)

Media:

  • Japan valt Pearl Harbor aan Button Play
    Japan valt Pearl Harbor aan
    Japan valt Pearl Harbor aan
    Door de verrassingsaanval op de Amerikaanse vloot in Pearl Harbor op 7 december 1941 beheerst Japan de Stille Oceaan, maar komt het in oorlog met het machtige Amerika. President Roosevelt sprak van 'een dag der schande'.
    Bron: De Oorlog, deel 7 (1 min. 58 sec.)
    Roosevelt verklaart Japan de oorlog Button Play
    Roosevelt verklaart Japan de oorlog
    Roosevelt verklaart Japan de oorlog
    Naar aanleiding van de Japanse aanval op Pearl harbor verklaart de Amerikaanse president F.D. Roosevelt Japan de oorlog.
    Bron: De Oorlog, deel 7 (19 sec.)
    Steun van Amerika? Button Play
    Steun van Amerika?
    Steun van Amerika?
    Nadat Nederlands-Indië door de Europese oorlog na mei 1940 los is geraakt van het moederland gaat het op zoek naar bondgenoten. Om het antikoloniale Amerika over de streep te trekken wordt een propagandafilm gemaakt.
    Bron: De Oorlog, deel 7 (46 sec.)

Pearl Harbor

Een aanval op het machtige Amerika zou alleen kans van slagen hebben als bij verrassing een groot deel van de vloot zou worden uitgeschakeld. Dat was de kern van de Japanse tactiek. Het Amerikaanse besluit om Pearl Harbor, zo ongeveer op het midden tussen beide landen, te gebruiken als basis speelde de Japanners enorm in de kaart.
Intern was er in de Amerikaanse legertop ook voor gewaarschuwd. Admiraal Richardson stapte met zijn bedenkingen naar de president en werd prompt van zijn post ontheven.

Het is trouwens opvallend hoeveel signalen van een naderende Japanse attaque de Amerikaanse verantwoordelijken hebben gemist. Er zijn op verschillende momenten Japanse codeberichten onderschept, maar de betekenis ervan is steeds onderschat.

Bovendien had de Japanse generaal Yamamoto, het brein achter het aanvalsplan, een dagenlange absolute radiostilte gelast tussen alle schepen die bij de operatie betrokken waren. Yamamoto wilde niet alleen op Pearl Harbor toeslaan, maar van de verwarring gebruik maken om direct de Amerikanen op de Filipijnen en de Engelsen op Malakka aan te vallen.

De attaque op Pearl Harbor werd een doorslaand succes, een unicum in de militaire geschiedenis. Op 7 december 1941 om vijf voor een in de middag vielen de Japanse vliegtuigen de vloot aan vanuit het noordwesten. Rond twee uur volgde de tweede aanvalsgolf, vanuit het noordoosten.

Chaos en vernietiging waren het gevolg. Van Amerikaanse afweer was vrijwel geen sprake. Van de 96 schepen in de haven waren er achttien niet meer bruikbaar: gezonken of zwaar beschadigd. Van de bijna 400 vliegtuigen werden er 188 vernietigd en 159 beschadigd.

Het aantal slachtoffers was hoog: 2403 doden, 1178 gewonden. Bijna 1200 van de doden waren opvarenden van het slagschip USS Arizona dat de Japanners tot zinken brachten.

De schok van Pearl Harbor verspreidde zich snel, naar Washington en naar de rest van de wereld.

In Amerika kwam het Congres bijeen en president Roosevelt, die sprak van een ‘dag der schande’, verklaarde Japan de oorlog. Nogal wat Amerikaanse leiders waren dat toch al van plan geweest – ze wachtten slechts op het moment dat Japan het eerste schot zou lossen, maar dat eerste schot viel aanzienlijk imposanter uit dan verwacht.