Aanleiding April-Meistakingen

In april 1943 moeten 300.000 Nederlandse militairen die krijgsgevangen waren geweest in 1940 zich weer melden als krijgevangenen bij de autoriteiten om in Duitsland te werken. Er wordt nauwelijks op gereageerd.

Bron: De Oorlog, deel 3 (1 min. 40 sec.)

Media:

  • Aanleiding April-Meistakingen Button Play
    Aanleiding April-Meistakingen
    Aanleiding April-Meistakingen
    In april 1943 moeten 300.000 Nederlandse militairen die krijgsgevangen waren geweest in 1940 zich weer melden als krijgevangenen bij de autoriteiten om in Duitsland te werken. Er wordt nauwelijks op gereageerd.
    Bron: De Oorlog, deel 3 (1 min. 40 sec.)

Meer stakingen in 1943

Vrijwel het hele land staakte, ook de mijnstreek in Limburg. Piet Jonker was nog jong toen, hij werkte ondergronds, in de mijn Julia in Eygelshoven, temidden van veel Duitsers en NSB’ers. In 1993 zei hij in een tv-programma van de NOS:
‘Bij ons zaten een hoop jongens die zich behoorlijk veilig voelden, want de mijnwerkers waren toch wel een beetje beschermd, de Duitsers hadden kolen nodig. Maar toen ze zagen dat de ambtenaren, dat waren dus de mensen bovengronds, allemaal de deur uitliepen, dat ze staakten, toen hebben wij gezegd: dan doen we allemaal mee.

Maar de Duitsers zaaiden paniek. Ze arresteerden stakers om angst in te boezemen. Er zijn er ook zeven gefusilleerd bij ons in de buurt.’

Het leek er even op dat ook de Nederlandse Spoorwegen zouden meestaken. Die indruk was gerechtvaardigd, omdat op vrijdagmiddag alle stations een telex van het hoofdkantoor in Utrecht kregen met de mededeling dat er vanaf twee uur niet meer gereden zou worden.

Veel districtschefs begrepen de telex niet en belden naar Utrecht. Daar bleek toen dat de telex een persoonlijke actie was van mej. Gerda Hekket; de leiding van de spoorwegen maakte direct bekend dat de treinen gewoon bleven rijden. De stations waar het personeel al was weggelopen kwamen weer in dienst – er kwam géén spoorwegstaking.

Gerda Hekket werd vijf dagen verhoord door de Sicherheitsdienst en daarna berecht. De eis was de doodstraf, maar de uitspraak was een tuchthuisstraf, die ze in Duitsland uitgezeten heeft.


Bron:
*Piet Jonker, in interview met Maartje van Weegen, 4 mei 1993, NOS-televisie

Meer over dit onderwerp