Walging over nederlaag

De echtgenote van een Nederlandse ambtenaar walgt van de snelle nederlaag, ze vindt dat Java op een presenteerblaadje aan de Japanners wordt aangeboden, schrijft ze in haar dagboek.

Bron: De Oorlog, deel 7 (22 sec.)

Media:

  • Walging over nederlaag
    Walging over nederlaag
    De echtgenote van een Nederlandse ambtenaar walgt van de snelle nederlaag, ze vindt dat Java op een presenteerblaadje aan de Japanners wordt aangeboden, schrijft ze in haar dagboek.
    Bron: De Oorlog, deel 7 (22 sec.)
    Japanse invasie kust Java
    Japanse invasie kust Java
    Het Japanse leger landde op de kust van Java bij Eretan. De Nederlandse kustverdediging was er minimaal. De Japanners trekken daarna zonder veel tegenstand en toegejuicht door Javanen vanuit Eretan op naar Bandung.
    Bron: De Oorlog, deel 7 (3 min. 2 sec.)
    Overgave Nederlanders in Batavia
    Overgave Nederlanders in Batavia
    Batavia wordt makkelijk veroverd door de Japanners, het KNIL biedt er geen tegenstand. De bewoners van de stad moeten wennen aan de nieuwe situatie. De Nederlandse radio zendt voor de laatste keer uit op 8 maart 1942.
    Bron: De Oorlog, deel 7 (1 min. 49 sec.)
  • Japanse invasie groot succes
    Japanse invasie groot succes
    De Japanse opperbevelhebber Hitoshi Imamura is verbaasd over het gemak waarmee de invasie van Nederland-Indië kan worden uitgevoerd: 'Wordt hier echt een oorlog uitgevochten?' Zijn troepen worden toegejuicht door Indonesiërs.
    Bron: De Oorlog, deel 7 (32 sec.)
    Magnifier
    Plaats invasie Japan in Indië
    Plaats invasie Japan in Indië
    Het dorpje Eretan Kulon, waar de Japanse invasiemacht in Java aan land kwam
    Bron: Weblog De Oorlog

Verovering van Java

Op 1 maart 1942 verschijnen 56 Japanse transportschepen voor de kust van Java. De stranden van Java zijn zo goed als onverdedigbaar vanwege hun lengte. En bovendien was de organisatie van de verdediging voor kritiek vatbaar.
Neem als voorbeeld de ervaring van bestuursambtenaar Van der Plas, die in Eretan, waar de Japanners aan land kwamen, een week eerder poolshoogte haf genomen. Hij schreef in zijn memoires:

‘Ik vroeg aan het dorpshoofd in Eretan: “Wanneer er nu eens een vreemd schip komt, wat doe je dan? En wat doe je als er vreemde soldaten zouden komen?” Wel, dan stapt de politieagent van het dorp op de fiets, fietst dan naar de wedono -dat was 12 kilometer verderop- en deze probeert per telefoon contact te krijgen met de regent die de militaire autoriteiten moet waarschuwen.’

De Japanse legereenheden gaan soepel aan wal en rukken snel op. In een mum van tijd wordt het vliegveld Kalidjati bij Bandoeng veroverd, waardoor de Indische luchtmacht in één klap wordt uitgeschakeld.

Spoedig zetten de Japanners de aanval in op de marinebasis te Soerabaja. Het Vernielingscorps maakt de installaties van de vlootbasis onklaar. Japanse vliegtuigen werpen in vrijwel foutloos Nederlands gestelde oproepen uit, waarin wordt opgeroepen met de Japanners samen te werken en tegenstand te staken. Er staat onder andere in:

‘De strijdkrachten van de Japansche marine, het leger en de luchtmacht zijn overweldigend superieur en binnen een paar weken zal de gehele Indische Archipel bezet worden. Daarom is nu alle tegenstanden nutteloos.’

Dat was nu eens geen holle oorlogsretoriek, maar een conservatieve benadering van de werkelijkheid. De Japanners gingen als een mes door de boter, ze ondervonden eigenlijk geen tegenstand van betekenis.

Op 5 maart trokken Japanse troepen zegevierend Batavia binnen, zonder dat er een schot was gelost. De volgende dag slaagden zij er in bij Bandoeng een doorbraak te forceren. De Japanners waren zelf verbaasd over hun snelle opmars. Opperbevelhebber Hitoshi Imamura schreef in zijn memoires:

‘Veel Javanen stonden juichend langs de kant, met hun duimen omhoog. Sommige Japanse soldaten haalden hun Japans-Indonesische zakwoordenboekjes uit hun zak, die ze bij het aan land gaan hadden meegekregen, en begon gesprekken met volwassenen en kinderen, met behulp van gebarentaal. Ik vroeg me af: is dit echt een oorlog, is dit een slagveld?’

Op 8 maart bezetten de aanvallers de havenstad Soerabaya. Java was in Japanse handen. Op 9 maart ondertekende generaal H. ter Poorten de capitulatie van het KNIL te Kalidjati bij Bandoeng. Om 7.45 uur stelde hij de bevolking via de radio op de hoogte.

De vrouw van de publiciteitsambtenaar, die nog even van haar airco in de slaapkamer en haar auto met open kap had willen genieten, noteerde na de val van Batavia:

‘Zonder een schot te lossen worden we op een presenteerblaadje aangeboden. Bah! Je spuugt ervan! Ik heb de grootste moeite gehad om het aan de bedienden te vertellen.’

Meer over dit onderwerp