Duitsers als 'geuniformeerde toeristen'

De Duitse bezettingsmacht in Nederland heeft het goed, ze amuseren zich prima en ze voelen zich veilig in Nederland. Interview met Hans Bannick en brief van Herbert Günthel.

Bron: De Oorlog, deel 2 (3 min. 38 sec.)

Media:

  • Duitsers als 'geuniformeerde toeristen'
    Duitsers als 'geuniformeerde toeristen'
    De Duitse bezettingsmacht in Nederland heeft het goed, ze amuseren zich prima en ze voelen zich veilig in Nederland. Interview met Hans Bannick en brief van Herbert Günthel.
    Bron: De Oorlog, deel 2 (3 min. 38 sec.)
    Duitse uitleg invasie Nederland
    Duitse uitleg invasie Nederland
    Duitsland heeft in mei 1940 het neutrale Nederlandse broedervolk onder de voet gelopen. Twee Duitse komieken leggen uit waarom.
    Bron: De Oorlog, deel 2 (1 min 39 sec.)
    Weinig Duitsers in Noorderhoogebrug
    Weinig Duitsers in Noorderhoogebrug
    In Noorderhoogebrug in Groningen beperkte de Duitse bezetting zich tot een wachtpost bij een brug over een kanaal, zag Jan Uitham.
    Bron: De Oorlog, deel 2 (1 min. 44 sec.)
  • 'De soldaat in Holland'
    'De soldaat in Holland'
    In Den Haag opent Seyss-Inquart een tentoonstelling met inzendingen van een fotowedstrijd voor Duitse militairen welke wedstrijd bedoeld was voor het leren kennen van de Nederlandse bevolking.
    Bron: Beeld en Geluid Beeld en Geluid:  Polygoon Hollands Nieuws, 16 oktober 1941
    Rondvaart Duitse soldaten
    Rondvaart Duitse soldaten
    Soldaten van de Duitse Wehrmacht maken een rondvaart door de grachten van Amsterdam.
    Bron: Beeld en Geluid Beeld en Geluid:  Polygoon Hollands Nieuws, juni 1943

Duitse soldaten in Nederland

Het leven ging door, na mei 1940. Op straat was het belangrijkste verschil dat er veel Duitse bewegwijzering verscheen, en dat in het straatbeeld steeds meer Duitse soldaten opdoken.
Heel massaal was dat aanvankelijk nog niet, en bovendien waren er aanzienlijke verschillen per regio. In Amsterdam bijvoorbeeld was de bezetter veel sterker vertegenwoordigd dan op het platteland, waar in sommige streken zelden een Duitser werd waargenomen.

Het aantal Duitse militairen nam sterk toe vanaf 1941, toen bleek dat Duitsland moest afzien van een invasie in Groot Brittannië. Nederland werd toen een verdedigingsgebied tegen een mogelijke Britse aanval. Het accent kwam te liggen op bewaking – voorzorgsmaatregelen tegen een aanval die nooit komen zou.

Als de Duitse invasie van Engeland definitief niet doorgaat wordt Nederland een verdedigingsgebied tegen een mogelijke Britse inval. Soldaten van verschillende eenheden worden gelegerd aan de kust en in de steden, in Nederlandse kazernes en op Nederlandse vliegbases.

Behalve militairen van de Wehrmacht, en de Duitse politie kwam er in de loop van de oorlog een groot aantal Duitse en Nationaal-socialistische organisaties bij, zoals de Rustungsinspektion, Organisation Todt en de Winterhulp, maar ook bijvoorbeeld (steno)typistes en Funkmädel, die bijvoorbeeld in Huize Lydia aan het Roelof Hartplein waren ondergebracht.


Bronnen:
*Aad Jongbloed, ‘Standort Holland, Duitse soldaten over hun oorlogstijd in Nederland' (Zutphen, 1995).
*Bart van der Boom, 'We leven nog, De stemming in bezet Nederland' (Amsterdam, 2003)
*B. Stigter, 'De bezette stad. Plattegrond van Amsterdam 1940-1945' (Atheneum – Polak & Van Gennep, Amsterdam 2005)
*O.  Buchbender en R. Sterz, 'Das andere Gesicht des Krieges: deutsche Feldpostbriefe, 1939-1945' (1982)
*R. Kok, H. Selier en E. Somers, 'Fotografie in bezettingstijd. Geschiedenis en Beeldvorming' (Waanders en het RIOD, Amsterdam 1993)
* F. Roest en J. Scheren, 'Oorlog in de stad - Amsterdam 1939-1941'

Meer over dit onderwerp