7 - Oorlog in Indië

Japanse overgave laat bekend

Het nieuws van de Japanse overgave op 15 augustus 1945 dringt langzaam tot Indonesië door. Het zorgt niet voor feestende menigtes, maar onzekerheid. In een vrouwenkamp hoort schrijfster Bep Vuyk het pas 8 dagen na de capitulatie.

Bron: De Oorlog, deel 7 (1 min. 5 sec.)

Media:

  • Japanse overgave laat bekend Button Play
    Japanse overgave laat bekend
    Japanse overgave laat bekend
    Het nieuws van de Japanse overgave op 15 augustus 1945 dringt langzaam tot Indonesië door. Het zorgt niet voor feestende menigtes, maar onzekerheid. In een vrouwenkamp hoort schrijfster Bep Vuyk het pas 8 dagen na de capitulatie.
    Bron: De Oorlog, deel 7 (1 min. 5 sec.)
    Amerikanen verslaan Japan Button Play
    Amerikanen verslaan Japan
    Amerikanen verslaan Japan
    Amerika dwingt Japan in augustus 1945 tot overgave na een moeizame strijd in de Stille Oceaan, bombardementen van steden en atoombommen op Hiroshima en Nagasaki.
    Bron: De Oorlog, deel 7 (3 min. 21 sec.)
    Overgave Japan in kamp Button Play
    Overgave Japan in kamp
    Overgave Japan in kamp
    Pas 8 dagen na de capitulatie van Japan hoort schrijfster Bep Vuyk in een vrouwenkamp dat de oorlog is afgelopen.
    Bron: De Oorlog, deel 7 (32 sec.)
  • Atoombommen op Japan Button Play
    Atoombommen op Japan
    Atoombommen op Japan
    Japan wil niet opgeven, hoeveel schade de Amerikanen ook in Japan weten aan te richten. De Amerikanen besluiten daarop in augustus 1945 de atoombom in te zetten.
    Bron: De Oorlog, deel 7 (59 sec.)

Nieuws capitulatie in kampen

De enige tot nu toe opgedoken filmbeelden over een viering van de capitulatie van Japan zijn gemaakt in een vrouwenkamp van 24 augustus 1945.
Het betreft het kamp Aik Paminke III, een voormalige rubberplantage op Sumatra. Een van de daar geïnterneerde vrouwen had een filmcamera verstopt en beschikte ook nog over een filmpje, waarop is vastgelegd hoe twee dames de vreugdevolle mededeling van de capitulatie doen en vervolgens proberen een soort vlag te hijsen.

Eén van de aanwezigen, mevrouw C. Hoogendoorn-Swart, herinnert zich:

‘Er was een plechtigheid bij Japstra, zo noemden we het huisje waar de Japanse bewaking zat. Daar klommen twee dames op een kistje, en die zeiden tegen ons, de omstanders, dat we bevrijd waren. We hebben een vlag gehesen, maar we hadden geen stok of paal, dus dat moest allemaal geïmproviseerd worden.’

Nog later drong het bericht van het einde van de oorlog door tot Kamp Banjoe Biroe, nr 10, een heel groot vrouwenkamp in de buurt van Ambarawa op midden-Java.

Daar zat, temidden van 4000 vrouwen, mevr. Joop Verburg, die in een verslag noteerde dat op 25 augustus groot alarm werd geslagen.

Iedereen moest bijeenkomen op de binnenplaats, de aanwezigen hadden geen idee wat hun boven het hoofd hing. Mevrouw Verburg beschrijft hoe de kampleidster op een tafel ging staan en het woord nam:

‘”Mensen, het is voorbij. Japan heeft gecapituleerd. Wij zijn vrij.” Het bleef doodstil. Totdat er plotseling iemand uit de menigte heel schuchter en bedeesd ons volkslied aanhief. Dat gaf een kettingreactie. Omhelzingen en tranen allerwegen, maar uitzinnig van vreugde, neen, we durfden het nog niet echt te geloven.’

Schrijfster Beb Vuyk zat in een kamp (Kampong Makasar) aan de zuidrand van Batavia en merkte op 23 augustus pas dat er iets aan de hand was. Ze noteerde in haar dagboek:

‘Ons kamphoofd is bij de Japanse commandant geroepen. Daar wachtte een Japanse generaal, compleet met samoeraizwaard. Hij boog en zei in het Indonesisch: “De oorlog is voorbij”. “Wie heeft er gewonnen?” vroegen de vrouwen. Hij herhaalde: “de oorlog is voorbij.” Hij maakte een buiging, draaide zich om.'