7 - Oorlog in Indië

De gerenoveerde Lengkongstuw

De gerenoveerde Lengkongstuw (research)

Bron: Weblog De Oorlog

Media:

  • novideo
    Magnifier
    De gerenoveerde Lengkongstuw
    De gerenoveerde Lengkongstuw
    De gerenoveerde Lengkongstuw (research)
    Bron: Weblog De Oorlog
    Magnifier
    Lenkongstuw
    Lenkongstuw
    Lengkongstuw uit 1857, gebouwd door Nederlandse ingenieurs (filmen)
    Bron: Weblog De Oorlog
    Magnifier
    Door Nederlanders gebouwde stuw
    Door Nederlanders gebouwde stuw
    Stuw uit 1857 (research)
    Bron: Weblog De Oorlog

Lengkongstuw

De redactie van De Oorlog bezocht de Lengkongstuw in Indonesië twee maal, één keer om te researchen op 23 december 2008 en één keer om te filmen op 11 maart 2009. Hieronder twee fragmenten daarover uit het Weblog van De Oorlog.
Surabaya, 23 december 2008 (ochtend)

[Research] Opnieuw een eerste vlucht vanuit Jakarta. Half vijf het hotel uit. Het is donker, het regent, kortom het lukt niet erg om wakker te worden. Dat ben ik wel als we Surabaya bereiken. Toch een legendarische havenstad.

Maar we rijden eerst naar het buitengebied, op zoek naar een stuw in de Brantasrivier. Ik heb afdrukken uit een film van 1928 bij me. Toen werd de renovatie van de stuw gefilmd, het bouwwerk zelf dateert al van 1857.

In mijn voorlopige script staat deze stuw symbool voor het Nederlands koloniaal bewind. Zeker in de eerste helft van de 20ste eeuw was Indië een waar ingenieurproject voor Nederland. Met dank aan de nog niet lang geleden gestorven socioloog J. van Doorn, die hier een prachtig boek over schreef.

De infrastructuur die toen werd aangelegd is er nog steeds. Het is eigenlijk nog onze enige zichtbare erfenis, naast verdwaalde Nederlandse woorden als ‘knalpot’ en ‘doorsmeer’. Onze chauffeur heeft na het zien van de plaatjes wel een vaag vermoeden, maar we gaan op zijn suggestie eerst langs bij het dichtstbijzijnde kantoor voor waterwerken.

De man daar kent de oude stuw wel. Het is anderhalf uur rijden verder. Dat blijkt de moeite waard. De stuw van toen is door de Indonesische overheid weliswaar geheel gerenoveerd in 1971, maar ze hebben een stuk van de oude sluis bewaard, met de steen van het oorspronkelijke bouwjaar.

De aanblik van de stuw is dan wel anders, maar de plek voelt goed. Authentiek Indonesisch. Er zijn eetstalletjes. Er wordt net als in de oude film nog steeds gevist. Het is bovendien bevredigend om te laten zien dat het ingenieurswerk niet is gestopt met het vertrek van Nederland. Ik kom hier terug.

Surabaya, 11 maart 2009

[Filmen] Het is jammer dat de dag in mineur eindigt. Want we hebben mooie opnames gemaakt. Bij de Lengkongstuw bijvoorbeeld. Symbool voor de vele infrastructurele werken die ooit door de Nederlanders zijn begonnen.

Tekst: Gerda Jansen Hendriks