Uitstel door 'Sperren'

De Duitsers gaven via de Joodse Raad in Amsterdam 17.500 fel begeerde 'Sperren' uit, uitstel voor deportatie. Juliette Binger zag het als alternatief voor onderduiken. Maar het uitstel is tijdelijk, merkt Jules Schelvis.

Bron: De Oorlog, deel 5 (1 min. 27 sec.)

Media:

  • Uitstel door 'Sperren' Button Play
    Uitstel door 'Sperren'
    Uitstel door 'Sperren'
    De Duitsers gaven via de Joodse Raad in Amsterdam 17.500 fel begeerde 'Sperren' uit, uitstel voor deportatie. Juliette Binger zag het als alternatief voor onderduiken. Maar het uitstel is tijdelijk, merkt Jules Schelvis.
    Bron: De Oorlog, deel 5 (1 min. 27 sec.)
    Na isolatie de deportaties Button Play
    Na isolatie de deportaties
    Na isolatie de deportaties
    De isolatie van de Nederlandse Joden is vanaf midden 1942 compleet, het net is gesloten. De Duitsers beginnen met de deportaties van 'te werk gestelden' Joden naar Duitsland. Dagboek Gabriel Italie.
    Bron: De Oorlog, deel 5 (1 min. 27 sec.)
    Hollandse Schouwburg Button Play
    Hollandse Schouwburg
    Hollandse Schouwburg
    In Amsterdam opgepakte Joden werden voor hun deportatie naar Westerbork door de SS bijeen gebracht in de Hollandsche Schouwburg. Klaartje de Zwarte beschrijft in haar dagboek hoe het daar toeging.
    Bron: De Oorlog, deel 5 (1 min. 12 sec.)

Onderhandelen over 'Sperren'

De Joodse Raad voortdurend bezig met 'Sperren', dus met verzoeken om uitstel van deportatie.
Niet alleen voor de eigen werknemers, maar ook voor allerlei groepen die meenden, hoopten voor een uitzonderingspositie in aanmerking te komen. Soms lukte dat ook.

De afdeling Expositur van de Joodse Raad, die de contacten met de Duitsers onderhield, onderhandelde geregeld over het aantal Sperren dat beschikbaar was voor de mensen die in de Hollandse Schouwburg in Amsterdam op vertrek naar Westerbork wachtten. Het aantal uitzonderingen kon daar flink oplopen.

Het was onder andere afhankelijk van het humeur van de mensen aan de top van de Zentralstelle, vooral van Aus der Fünten. In een rapport dat kort na de oorlog over de situatie in de Schouwburg werd opgemaakt staat dat zo beschreven:

‘Het aantal vrijstellingen hing af van de vangst. Nadat de arrestanten waren geteld, kwam de lijst ter tafel en na loven en bieden werd men het eens.

Meestal was het getal der vrijgestelden vijftig tot tachtig personen per avond, ongeveer tien procent van het totaal, doch het hing ook wel af van de stemming van de heren Aus der Fünten of Streich en de hoeveelheid alcohol welke zij tevoren naar binnen hadden gewerkt.'


Bron:
*S.I. Troostwijk, 'Rapport over de behandeling der Joden tijdens de Duitsche bezetting in Nederland', NIOD, Doc. II 363.

Meer over dit onderwerp