'Operatie Berlijn' tegen Duitsers

Nadat de oorlog op 10 mei 1940 in Nederland was begonnen werden in Nederlands-Indië alle Duitsers opgepakt, ook de anti-nazi's. Brief van ambtenaar J.J. van de Velde.

Bron: Ongebruikt materiaal uit De Oorlog afl. 7 (1 min. 9 sec.)

Media:

  • 'Operatie Berlijn' tegen Duitsers Button Play
    'Operatie Berlijn' tegen Duitsers
    'Operatie Berlijn' tegen Duitsers
    Nadat de oorlog op 10 mei 1940 in Nederland was begonnen werden in Nederlands-Indië alle Duitsers opgepakt, ook de anti-nazi's. Brief van ambtenaar J.J. van de Velde.
    Bron: Ongebruikt materiaal uit De Oorlog afl. 7 (1 min. 9 sec.)
    Sterfte in Jappenkampen Button Play
    Sterfte in Jappenkampen
    Sterfte in Jappenkampen
    Hoewel de Jappenkampen geen vernietigingskampen waren, kwamen 1 op 5 krijgsgevangen en 1 op 6 burgers er om.
    Bron: De Oorlog, deel 7 (31 sec.)

Jongenskampen

Een uitgesproken tragische groep in de kampen vormden de jongens, die met hun tiende jaar volwassen genoeg werden geacht om bij hun moeder weg te gaan, naar speciale jongenskampen.
Ook daar waren de omstandigheden slecht, al waren er grote verschillen tussen de kampen onderling. Soms werden jongens en mannen uit één familie bij elkaar gezet en was de organisatie van het kamp zo goed dat het er wel was uit te houden.

In de buitengewesten bestonden de interneringskampen vaak uit arbeidersbarakken op afgelegen plantages. Zoals op Sumatra, waar ambtenaar Van de Velde, die eerder, in mei 1940, over de arrestatie van de Duitsers schreef, nu observeert wat er voor jongetjes worden aangevoerd in het kamp waar hij zit. Dat is kamp Si Rengorengo:

‘Een lange rij van tweehonderd kleine scharminkeltjes kwam de poort binnen, jongetjes van tien jaar die bij hun moeders in de vrouwenkampen waren weggehaald. Die kleine jongens zijn merkwaardig handig en zelfstandig, met hun kleine handjes graven ze in de holen van de talrijke veldmuizen en ik zag er laatst een paar rond een vuurtje zitten met een kleine wadjan.

Daarin kokende palmolie en ze hielden om de beurten een veldmuisje bij de staart in de olie om daarna die lekker op te peuzelen. Zo’n bijvoeding hebben ze hard nodig. Ik hoorde dat ze ook de kat van de Japanse commandant al hebben opgegeten.’

Maar in veel gevallen werden de jongens aan zwaar werk gezet, zoals bomen kappen in het oerwoud, en leden ze erg onder eenzaamheid.